کد مطلب:224143 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:274

ترجمه ی صحیفة الرضا
صحیفة الرضا نام یكی از آثار قلمی یا تقریرات امام رضا علیه السلام می باشد كه از ذخایر گران بهای خاندان نبوت است - این گنجینه علم و دانش اهل بیت از مواریث ائمه ی معصومین است.

این صحیفه از معتبرترین اسناد با ارج خاندان علوی و سلسله تقریرات متقن و محكم و استواری است كه حضرت امام رضا علیه السلام هشتمین كرسی نشین مسند امامت از پدران خود علیهم السلام نقل كرده. با این اسناد علوم و معارف الهی را تعلیم فرموده و رجال حدیث در اقطار عالم آن را حفظ كرده اند و در عالم انتشار داده اند - این صحیفه مورد عنایت و علاقه ی همه دانشمندان اسلامی بوده به طوری كه آن را چاپ نموده در لاهور - مصر - شام - نجف - كاظمین - سامرا - مشهد - طهران نسخ بسیاری موجود است و ما از نسخه صحیفة الرضا دكتر حسین علی محفوظ كه در مقابله آن دقت بسیار شده است نقل نمودیم.

سند نسخه از طبرسی در 529 از شیخ زاهد ابوالفتح عبدالله بن عبدالكریم بن هوازن قشیری كه او در قبه امام رضا در 510 این نسخه را برای شیخ جلیل العالم ابوالحسن علی بن محمد بن علی حاتمی زوزنی قرائت نموده و او در سال 452 بر ابوالحسن احمد بن محمد بن هارون زوزنی و او از ابوبكر محمد بن عبدالله بن محمد بن حفدة بن عباس بن حمزه نیشابوری سال 337 و او از ابوالقاسم عبدالله بن احمد بن عامر طائی در بصره او از پدرش سال 260 او از امام رضا علیه السلام در سال 194 و آن حضرت از پدرش حضرت موسی بن جعفر تا برسد به رسول خدا نقل حدیث فرموده است [1] .

برای من نقل كرده شیخ فاضل كامل قطب السالكین مؤید الاسلام و المسلمین مولانا عبدالعلی بن عبدالحمید بن محمد سبزواری و او روایت كرد از شیخ معظم جلال الدین بن محمد بن



[ صفحه 57]



عبدالله قائینی و او نقل كرده از تاج الدین ابراهیم قصاع گیلكی و او از استادش ملا تاج الدین علی تركه كرمانی و او از استادش غیاث الدین هبةالله بن یوسف از جدش صدرالدین ابراهیم بن محمد بن مؤید حموی از ابن عساكر از ابی روح صوفی هروی از زائربن طاهر. او از ابوعلی حسن بن احمد سكاكی نقل كرده و او گفت ابوالقاسم حبیب به من خبر داد و او از محمد بن عبدالله ابن احمد نیشابوری و او از ابوالقاسم عبدالله بن احمد بن عامر طائی در بصره و او از پدرش نقل كرده كه او گفت من این حدیث را از حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در سال 194 شنیدم و او فرمود پدرم موسی بن جعفر فرمود كه پدرم ابی جعفر بن محمد او گفت پدرم محمد بن علی بن حسین او گفت پدرم حسین بن علی و او گفت پدرم علی بن ابی طالب علیه السلام كه فرمود رسول خدا صلی الله علیه و آله برای من فرمود و او فرمود جبرئیل به من خبر داد كه خداوند عزوجل فرمود لا اله الا الله قلعه مصونیت من است و هر كه داخل قلعه محكم من شد از عذاب من ایمن خواهد بود - و طبرسی روایت می كند كه پس از لحظه از هودج سر بیرون آورده فرمود به شرطی كه مرا به امامت بشناسد.

به اسناد امام رضا علیه السلام فرمود پیغمبر فرموده است چهار كس هستند كه من آن ها را در قیامت شفاعت می كنم اگر چه گناهان همه به گردن آن ها باشد - اول كسانی كه برای حفظ ذریه ی من شمشیر بكشند و آن ها كه ذریه مرا اكرام و احترام نمایند سوم كسانی كه حوائج آن ها را برآورند چهارم آنان كه در حال اضطرار و گرفتاری آن ها در آزادی آن ها بكوشند و آن ها كه بدل و زبان آنان را دوست بدارند.

به اسناد خود امام رضا علیه السلام فرمود جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود ایمان عبارت است از اقرار به زبان و معرفت به قلب و عمله به اركان.

امام علیه السلام - فرمود جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده خداوند فرموده است ای پسر آدم - انصاف بده - تو را به نعم خود دوست دارم و به معاصی مؤاخذه می كنم - نیكی تو به ما می رسد و شر تو از ما دور می شود و كشور ابدی ما زوال پذیر نیست - كشور پادشاه بخشنده زایل نمی شود - هر عمل زشت تو را در شب و روز به ما عرضه می كنند.

ای پسر آدم اگر وصف خودت را از غیر خودت بشنوی و تو از آن صفات خبری نداشته باشی به سرعت می كوشی كه او را مؤاخذه كنی.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود خداوند می فرماید هیچ مخلوقی نیست كه به وسیله مخلوق



[ صفحه 58]



دیگری مصونیت داشته باشد مصونیت همه مخلوق در اراده خود ماست. كسانی كه متكی به مخلوق هستند اسباب آسمان ها و زمین را از غیر ما دانسته اند و آن ها اگر از ما چیزی بخواهند به آن ها اعطا نمی كنیم و اگر دعا كنند مستجاب نمی نمائیم.

و هیچ كس نیست كه از خلق ببرد و به ما متوسل گردد مگر آن كه ضمانت كنیم آسمان ها و زمین رزق او را تأمین نمایند چنین بنده اگر چیزی خواست به او می دهیم و اگر دعا كند اجابت می كنیم و اگر طلب آمرزش نماید می آمرزیم آن ها را.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود اولاد خود را روز هفتم ولادت ختنه كنید كه پاك و پاكیزه گردد و به سرعت رشد نماید و نشاط انگیز باشد.

در طب و در مرور زندگی به تجربه رسیده كه ختنه سبب سلامت است و معرف مرد مسلمان است.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود كسی كه بدون علم و اطلاع فتوی دهد آسمان و زمین به او لعنت می فرستند این امر ثابتی است هر كه بدون علم و وقوف بر امری دخالتی در كاری كند كه نمی داند همه بر او می خندند و لعنت می نمایند.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود بهترین اعمال نزد خدا ایمان است كه شك به او راه نیابد و جنگی است كه مكر و دغل و غشی در آن نباشد و حجی است كه انگیزه آن به خیر باشد - اول كسی كه داخل بهشت می شود شهدا هستند و بنده مملوكی كه بندگی خدا را به نحو احسن نموده و مولای خود را نصیحت كرده باشد و مردی عفیف و با عفت كه نسبت به زن و فرزند ادب نفس داشته باشد.

فرمود اول كسی كه به جهنم می رود پیشوائی است كه بر خلق مسلط شده عدالت و دادگستر ننموده مال و ثروت بسیار اندوخته حق مردم را از آن مال نداده باشد و فقیری است كه مفاخره نماید.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود شیطان از مؤمنین دور نمی شود مگر در مواقع نماز پنجگانه به شرط آن كه مواظبت بر اداء آن در اول وقت داشته باشد پس اگر مؤمن نماز را ضایع گذاردشیطان بر او جری می گردد و در گناهان كبار سوق می دهد.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود كسی كه فرایض خود را اداء كند دعایش در پیشگاه خداوند مستجاب می گردد.



[ صفحه 59]



امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود علوم و دانش ها در خزینه ها و گنج ها نهفته اند كه مفتاح و كلید آن ها سؤال است - بپرسید خداوند شما را به رحمت خود راهنمائی می فرماید و به هر سائل چهار اجر می دهد اجر سائل - اجر معلم - اجر مستمع - اجر دوستدار علم.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود خیر از امت من زائل نمی شود مادامی كه دوستدار یكدیگر باشند - امانت را ادا نمایند - از حرام پرهیز كنند - مهمان را گرامی دارند - نماز را به پای دارند - زكوة را بپردازند - و اگر این اعمال را انجام ندهند مبتلا به قحطی و گرانی می گردند.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر (ص) فرمود خداوند غضب می كند بر كسی كه مهمان را بطلبد و او را در منزل خود بكشد.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر (ص) فرمود از ما نیست كسی كه غل و غش در كار مسلمانی بنماید یا ضرری به مسلمانی بزند یا مكروه منفور مسلمانی شود.

نگارنده گوید این حدیث و چند حدیث دیگر مانند من اصبح و لم یهتم بامور المسلمین فلیس بمسلم علو و برتری و رجحان مكتب مهذب اسلام را نشان می دهد.

امام علیه السلام فرمود جدم رسول خدا (ص) فرمود كه خداوند تبارك و تعالی فرمودای پسر آدم گناه مردم تو را به گناه خود مغرور نكند و نعمت مردم تو را از نعمت خدا غافل نسازد و نومیدی مردم شما را از رحمت خدا دور ندارد و شما امیدوار به خدا برای خود باشید.

چنین استفاده می شود كه می فرماید ای مردم به نام آن كه مردم گناه می كنند شما مرتكب گناه نشوید - به نام آن كه مردم از شما پذیرائی می كنند از خدا غافل نگردید و از رحمت خدا مأیوس نباشید حساب هر كس با خود اوست گناه دیگری را بر شما نمی نویسند و لا تزر وازرة وزر اخری



هر كسی آن درود عاقبت كار كه كشت

كه گناه دیگری بر تو نخواهند نوشت



امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود از سه چیز بر امت خود بیمناكم اول گمراهی پس از هدایت آن هاست. مبادا با آن كه به راه هدایت رفته اند به گمراهی افتند. دوم فتنه ها و حوادث موجب گمراهی شما نگردد. سوم شهوت بطن و فرج كه در راه جلق و دلق و حلق دین خود را از دست ندهند.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود كسی كه پیغمبری را سب و شتم كند كشته می شود



[ صفحه 60]



و اگر خلیفه و وصی پیغمبر را سب كند - تازیانه ی كشنده ای از روزگار خواهد خورد.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر خدا (ص) فرمود اگر نام فرزند خود را محمد گذاشتید او را به پاس پیغمبر خدا را اكرام كنید و گشایشی در كار او دهید و بر او رو ترش ننمائید.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر (ص) فرمود هیچ قومی نیست كه برای امور زندگانی دنیا و آخرت مشورت كنید و نام مشاور محمد یا احمد باشد مگر آن كه خیری در او پدید آید و بكوشید مشاورین شما به نام احمد و محمد باشند.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر (ص) هیچ سفره ای گسترده نمی شود كه بر سر آن سفره محمد و احمد نامی باشند مگر آن كه خداوند آن منزل را در هر روز دو بار مورد تقدیس قرار دهد.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود روز قیامت دخترم فاطمه محشور می شود در حالی كه پیراهن خون آلود حسینم را به یك دست دارد و به دست دیگر قائمه ی عرش الهی را می گیرد و می گوید پروردگارا تو بین من و بین كشندگان فرزندم حكومت فرما

جدم پیغمر صلی الله علیه و آله فرمود سوگند به خدای كعبه كه بین فرزندم و كشندگان حسینم حكم صادر فرماید.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر (ص) فرمود نام فاطمه را از این جهت فاطمه نهادند كه روز قیامت دوستانش را از دشمنانش بین آتش جهنم جدا می كند.

امام علیه السلام - جدم رسول خدا (ص) فرمود خداوند به رضای فاطمه راضی می شود و به غضب فاطمه غضب می نماید.

امام علیه السلام - جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: یا علی روز قیامت من پرده جلالت و عزت پروردگار را می گیرم و تو پرده وصال مرا خواهی گرفت و فرزندان تو پرده ابوت و ولایت تو می گیرند و شیعیان و دوستان به ذیل آستان عترت تو متوسل می گردند.

ببین در آن روز قیامت چگونه فرمانروائی امت ما خواهد بود.

ابوالقاسم طائی می گوید: از اباالعباس ثعلب پرسیدم از معنی حجزه؟ گفت سبب و دست آویز را گویند.

امام علیه السلام - جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمود صدقه بر ما اهل بیت حرام است و به ما امر شده در مراقبت بر وضوء داشتن و پشت سر كسی سوار نشدن و مسح بر روی كفش نكشیدن.

امام علیه السلام - جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود مثل مؤمن نزد خدای تعالی چون فرشته مقرب



[ صفحه 61]



است بلكه مؤمن در آستان حق بزرگتر از فرشته مقرب است و در پیشگاه خداوند هیچ كس از فرشته گان تقدم و تقرب نمی یابد مگر مرد و زن مؤمنین توبه كننده.

امام علیه السلام جدم پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود كسی بر قبرستان ها عبور كند و سوره اخلاص یا سوره قل هو الله احد را یازده مرتبه بخواند وهبه كند اجر آن را برای اموات، خدا به عدد مرده ها اجر به خود او عنایت و عطا می فرماید.

امام علیه السلام جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود یا علی تو پیشوای مسلمانان و راهنمای مؤمنین و سرمشق پرهیزكاران و رهبر و قافله سالار سالكین و سائرین به راه حق هستی.

ابوالقاسم راوی خبر گفت من پرسیدم از احمد بن یحیی كه معنی یعسوب چیست؟ گفت آن ذكری است كه سلطان زنبور عسل می گوید و زنبوران در پی او می روند و از او حمایت می كنند.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود در شب اسری كه مرا به آسمان ها بردند جبرئیل دست مرا گرفت و بر یكی از مسندهای بهشتی نشاند و یك گلابی یا سیب به من داد من آن را شكافتم میان آن یك حوریه بیرون آمد كه به خوبی او را ندیده بودم او گفت السلام علیك یا محمد پرسیدم تو كیستی گفت من راضیه مرضیه هستم كه خداوند مرا از مشك و كافور و عنبر آمیخته به آب حیوان آفریده و فرمود تو مخصوص پسر عم پیغمبر خاتم النبیین علی بن ابیطالب هستی.

امام علیه السلام جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود كسی كه با مردم معاشرت نماید و به آن ها ستم نكند و از آن ها سخن نقل نماید و دروغ نگوید و با آن ها وعده كند و خلف ننماید او مؤمن است مروت انصافش به كمال رسیده عدالتش ظاهر گشته برادریش ثابت شده غیبت چنین مرد مؤمن حرام است.

امام علیه السلام جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود موسی بن عمران دستش را بلند كرد و خدا را خوانده گفت آیا دوری كه من تو را صدا كنم یا نزدیكی كه با تو نجوی نمایم - خطاب شد ای موسی من همنشین كسی هستم كه مرا یاد كند.

مفاد سخن قریب بدین مضمون است كه هر وقت بنده خدا را یاد كند خدا به یاد او خواهد بود می شنود و اجابت می كند.

امام علیه السلام جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود ای مردم مبادا ستم كنید كه ظلم دل های شما را خراب می كند.

امام علیه السلام پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود یا علی از خدایم پنج خصلت خواستم كه به من عنایت فرمود



[ صفحه 62]



اول خواستم كه خاك من و تو یكی باشد خدا عنایت فرمود.

2 - از خدا خواستم در میزان و ترازوی دیوان عدالت ربانی تو با من باشی عطا فرمود

3 - خواستم تو روز قیامت هم حامل لوا و پرچمدار من باشی و آن بزرگترین لوای رستگاران و فائزین بهشت است آن را هم به من عطا كرد.

4 - خواستم كه امت من از دست تو از آب كوثر بنوشند و تو با من باشی آن هم عطا فرمود.

5 - درخواست نمودم كه تو پیشوا و زعیم امت من باشی تا آن ها را به بهشت برسانی پروردگارم به من عنایت فرمود سپاسگزارم كه خدا بر من منت نهاد و این پنج خصلت به من داد.

امام علیه السلام جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله در ذیل آیه ندعو كل اناس بامامهم فرمود هر قومی را به نام پیشوای زمانش می خوانند و از كتاب آسمانی و سنت پیغمبرش می پرسند.

امام علیه السلام جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود مؤمن در آسمان ها شناخته می شود همان طور كه زن و فرزندش او را می شناسند و مؤمن در پیشگاه خداوند مقرب است.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود هر كس به مؤمنی بهتان بزند و چیزی نسبت دهد كه در او نباشد خداوند او را به رتل آتش قرار دهد تا وقتی از آن تهمت خارج شود.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود جبرئیل از جانب حق نزد من آمد و گفت خدایت سلام می رساند و می فرماید مؤمنین را كه عمل صالح نمایند و ایمان به خدا دارند و به اهل بیت تو متمسك گردند بشارت بهشت بده از آن ها نزد ما جزای نیكوئی است كه به زودی داخل بهشت می شوند.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود بهشت حرام است بر آنان كه به خاندان و عترت من ستم كنند و آن ها را بكشند این ها در آخرت رستگاری ندارند خدا با آن ها سخن نگوید و مزكی نگردند و عذاب دردناكی دارند.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود خداوند روز قیامت به حساب همه كس رسیدگی می كند مگر به حساب مشركین كه آن ها را به آتش واگذار می نماید.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود از خاندان حمقاء استرضاع نكنید دایه و شیر دهنده نفهم نگیرید زیرا شیر او اثر می بخشد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود هیچ شیری برای كودك بهتر از شیر مادر نیست.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود آن چه از سفره خود به قصد انفاق بیرون دهید مهر و كابین حورالعین قرار داده اید.



[ صفحه 63]



امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود كسی كه نفقه نیكو دهد حسنه نیكو می گیرد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود وقتی ثرید «نان آبگوشت» یا «آرد و خرمای خمیر شده» خوردید اطراف و جوانب آن را بخورید كه بركت در همان ها است یعنی خورده نان تر شده را بخورید.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود سبزی با ترشی خوب است سر هر سفره باشد و هیچ خاندانی بی نیاز از سبزی و ترشی نیستند.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود مغبون نه پسندیده است نه مأجور.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود شش چیز از انصاف است سه چیز در حضر و سه تا در سفر اما آن چه در حضر لازم است خواندن قرآن مجید - تعمیر مساجد و خانه خدا - گرفتن برادر در راه خدا.

اما آن چه در سفر لازم است بذل زاد و توشه بین همه - حسن خلق و خوش رفتاری - مزاح در غیر معصیت خدا.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود پروردگارا برای امت من هر صبح شنبه و پنجشنبه بركتی عنایت فرما.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود خرما را ناشتا نخورید كه تا عادت معده را به هم نزند و تری معده را از بین نبرد - از این عبارت و عبارتی كه جای دیگر فرمود «شیرینی را پس از غذا بخورید تا هضم را سریع نماید» چنین استفاده می شود كه نباید خرما ناشتا خورد - اگر چه مزاج ها و حالات و طبایع مختلف است.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود برای عطر روغن بنفشه استعمال كنید زیرا در زمستان گرم و در تابستان خنك می سازد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود توحید نصف دین است و ارزاق را به وسیله صدقه از جانب خدا به سوی خود جلب كنید.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود كار خیر را انتخاب و اختیار كنید از هر كه باشد اگر دست اهلش بوده كه از اهل خیر گرفتید اگر دست نااهل بوده تو اهل خیرخواهی شد.

اما علیه السلام جدم رسول خدا فرمود نشانه عقل و خرد پس زا دین این است كه با مردم مهربانی



[ صفحه 64]



نماید و برگزیدن و پیشه كردن كار خیر این است كه به خوب و بد نیكوئی نماید تا نیكی نمودن عادت نیكوكار شود.

امام علیه السلام رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود بهترین غذای دنیا و آخرت گوشت است و بهترین آشامیدنی دنیا و آخرت آب زلال گوارا است و بزرگ فرزندان آدم من هستم و مفاخره نمی كنم.

امام علیه السلام رسول خدا فرمود بهترین غذا برنج است - غذای كم آزاری است.

امام علیه السلام رسول خدا فرمود انار بخورید به شرط آن كه دانه های آن را نریزند هر دانه اناری كه در معده برود دل را روشن می سازد و شیطان را تا چهل روز دور می نماید.

امام علیه السلام رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود مراقبت كنید به خوردن زیتون كه تلخی و سموم معده را می برد - بلغم را محو می نماید اعصاب را محكم می سازد - اخلاق را نیكو می نماید - نفس را نشاط می بخشد هم و غم را زائل می سازد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود انگور را دانه دانه بخورید تا گوارای شما باشد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود اگر در چیزی شفا باشد در حجامت و عسل است.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود شربت عسل را رد نكنید - گویا مراد سركه و انگبین است كه از عسل می ساختند و شربت معمول آن عصر بود.

امام علیه السلام در غذای پخته كدو بسیار بریزید و بخورید كه دل های گرفته را شاد می سازد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود بهترین اعمال امت من انتظار فرج است كه از جانب حق تعالی پدیدار گردد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود بدن من ضعیف شد برای نماز و روزه و جماع قدرت نداشتم تا ناگهان ظروف و مائده ای از غذا از آسمان برای من فرود آمد كه چون از آن خوردم در من نیروی چهل مرد افزود كه هم خوراكم بهتر شد هم قدرت جماع یافتم.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود دهن های شما طرق هدایت پروردگار شماست آن را نظیف نگاهدارید «از نظر غذا خوردن و سخن گفتن و بوی بد ندادن»

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود هیچ چیز منفورتر و مبغوض تر در پیشگاه خدا از شكم پر نیست «آدمی را از نور علم و صفا و وفا باز می دارد»

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود ستارگان امان از گمراهی اهل زمین هستند و خاندان من امان و راهنمای امت من می باشند.



[ صفحه 65]



امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود موسی بن عمران از خداوند پرسید پروردگارا كجا بروم خطاب شد در قشون تو یك غماز و مفسد دو بهم زن است عرض كردم او را به من معرفی كن تا هدایت كنم خطاب شد من از غمازی متنفرم چگونه خودم غمازی كنم.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود دعای اطفال امت من مادامی كه به گناه آلوده نشده اند مستجاب می گردد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود یا علی از كرامت های خدا بر مؤمن این است كه وقت مرگ او را معین نساخته تا وقتی كه به یك مصیبتی گرفتار آید و آن وقت او را به رأفت و مهربانی قبض روح می نماید.

امام علیه السلام از امام جعفر بن محمد الصادق نیز نقل كرده اند كه فرمود از معاصی اجتناب كنید تا طول عمر شما زیاد شود.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود اگر مردی نمی تواند نماز ایستاده بخواند نشسته بخواند گر نشسته هم نمی تواند به هر حال هست بخواند ولی بكوشد به طرف قبله باشد و یا به قبله اشاره كند.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود كسی كه روز جمعه روزه گرفت خداوند اجر ده روز به او می دهد كه مشكلی در آن رخ ندهد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود سر لوحه ی صحیفه ی مؤمن و كارنامه ی او حسن خلق اوست.

امام علیه السلام از پیغمبر پرسیدند چه چیز بهتر و بیشتر موجب بهشت رفتن است فرمود تقوی و پارسائی و حسن خلق.

امام علیه السلام پرسیدند چه چیز سبب رفتن به جهنم است فرمود پر كردن شكم و فرج.

امام علیه السلام نزدیكترین مردم به من روز قیامت كسی است كه خوش اخلاق ترین مردم بر اهل و عیال خود باشد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود بهترین مردم در ایمان خوش اخلاق ترین آن ها و مهربان ترین آن ها بر زن و فرزند هستند.

امام علیه السلام جدم علی بن ابی طالب در تفسیر لتسئلن یومئذ عن النعیم فرمود مراد از نعیم ما و آب سرد خنك است.

امام علیه السلام جدم علی بن ابی طالب فرمود سه چیز حافظه را قوی و بلغم را دفع می نماید خواندن قرآن، خوردن عسل و ماش.



[ صفحه 66]



امام علیه السلام جدم علی بن ابیطالب فرمود كسی كه بخواهد پاك و برگزیده شود صبح غذا بخورد قطعه قطعه، لقمه ی كوچك و لباس سبك بپوشد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود وقتی غذا می خورند بگویند خداوندا برای ما مفید و با بركت گردان و چیزی از آن به ما برسان و چون خرما خوردید یا شیر نوشیدید بگوئید پروردگارا بدان بركت بده مرا و روزی گوارای من قرار ده.

امام علیه السلام جدم علی بن ابیطالب علیه السلام فرمود ابوجحیفه گفت رفتم خدمت پیغمبر و من پرخورده و آروغ بسیار می زدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود ای اباجحیفه كم آروغ بزن بسیاری از آن ها كه در دنیا سیر بودند در قیامت گرسنه ماندند و هیچ شكمی نیست كه از طعام پر نشده باشد مگر آن كه خدا را ملاقات نماید «منظور كم خوردن و آرامش معده داشتن است»

امام علیه السلام پیغمبر هر وقت شیر می خورد دهانش را مضمضه می كرد و می فرمود چرب است تا چربی از دهانش رفع شود.

امام علیه السلام جدم علی بن ابیطالب علیه السلام فرمود - در حال روزه از سه كار خودداری كنید حجامت - حمام رفتن - مصاحبه با زن خوش صورت.

امام علیه السلام جدم علی بن ابیطالب فرمود برای زن ده عورت است وقتی شوهر كرد یك عورت او پوشیده می شود و اگر مرد همه ی عورات او پوشیده می شود.

امام جدم علی بن ابیطالب فرمود از پیغمبر درباره زنی كه زنا داده بود پرسیدند و گفتند او بكر بود پیغمبر فرمود زنان او را معاینه كنند - معاینه كردند بكارت باقی بود - فرمود شهادت زنان در این مورد حجت است مراد این است كه به گفته ی مردم نباید كسی را تهمت زد و افتراء بست.

امام رضا علیه السلام از جدش علی بن ابیطالب نقل فرمود كه اگر از زنی پرسیدند كی با تو فجور كرد گفت فلان كس باید به او دو حد زد یكی برای عمل فجور خودش و یكی برای افتراء به دیگری.

امام علیه السلام از امیرالمؤمنین فرمود هر كجا در قرآن خطاب یا ایها الذین آمنوا شده در تورات یا ایها المساكین آمده است.

امام از امیرالمؤمنین فرمود اگر بنده اجل خود را ببیند و سرعت در آن نماید دنیا و عمل آن در نظرش منفور و مبغوض می گردد.



[ صفحه 67]



امام علیه السلام - از امیرالمؤمنین علیه السلام كه فرمود حسن و حسین نزد پیغمبر بازی می كردند تا نزدیكی شب پیغمبر فرمود بروید نزد مادرتان یك روشنی جستن می كرد و آن ها به طرف مادر می شتافتند پیغمبر به آن ها می نگریست و می فرمود سپاس خدای را كه اهل بیت ما را گرامی داشته است.

امام علیه السلام - از امیرالمؤمنین (ع) فرمود از پیغمبر دو كتاب به ارث به ما رسید كتاب خدا قرآن و كتابی درباره ی شمشیر من پرسیدند آن كتاب شمشیر چیست فرمود كسی كه بكشد غیر قاتل او را و بزند غیر ضارب او را لعنت خدا بر اوست.

امام از امیرالمؤمنین (ع) فرمود كسی كه جان خود را در معرض تهمت قرار دهد او را در سوءظن ملامت نكنید.

امام از امیرالمؤمنین (ع) فرمود من در حفر خندق خدمت پیغمبر بودم كه فاطمه آمد و مقدار زیادی نان آورد همه را خدمت پیغمبر دادم پیغمبر فرمود این ها چیست فاطمه گفت این نان را برای حسن و حسین پختم و مقداری برای شما آوردم پیغمبر فرمود این اولین غذائی است كه پس از این سه روز به دهان پدر رساندی.

امام از امیرالمؤمنین فرمود برای پیغمبر طعامی آوردند كه انگشت بر آن زد گرم بود فرمود ببرید تا سرد شود كه بركتش بهتر و خداوند نخواسته ما به غذای سوزان بسوزیم.

امام (ع) - از امیرالمؤمنین فرمود هر كس كاری دارد صبح پنجشنبه برای آن قیام و اقدام كند و سوره آل عمران و آیة الكرسی را بخواند و انا انزلنا و ام الكتاب كه در آن حوائج دنیا و آخرت است.

امام (ع) جدم فرمود استعمال عطر نگاه به صحرای سبز و سواری بر مركب و نگاه به زن مسرت انگیز است.

امام علیه السلام - جدم امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود ترشی ناشتا كرم معده را می كشد.

امام علیه السلام - جدم علی بن الحسین از اسماء بنت عمیس روایت كرده كه وقتی جده ام فاطمه زهرا به امام حسن مجتبی آبستن بوده و متولد شد پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود ای اسماء این فرزندم را در قنداقه ی سبز رنگی بپیچ من او را در قنداقه ی سفید بستم و بردم نزد رسول خدا فرمود مگر نگفتم او را در قنداقه ی سبز رنگی بپیچ آن گاه اذان به گوش راست و اقامه به گوش چپ او خواند و به امیرالمؤمنین فرمود یا علی نام او را چه بگذارم او عرض كرد هر چه می دانید پیغمبر فرمود



[ صفحه 68]



خوب است نام او را حرب بگذاریم جبرئیل نازل شد گفت یا محمد خدای بزرگ به تو سلام می رساند می فرماید علی برای تو به منزله ی هارون برای موسی بود جز این كه پیغمبری پس از تو نخواهد آمد و نام این فرزند را به نام فرزند هارون بگذار - پیغمبر از جبرئیل پرسید نام فرزند هارون چه بود گفت شبر پیغمبر فرمود به لغت عرب حسن می شود و نام او را حسن نهاد روز هفتم دو گوسفند برای او عقیقه و قربانی نمود و به قابله ی او یك گوسفند بخشید و موی سر او را زدند و هم وزن او صدقه دادند.

اسماء گوید گذشت تا هنگام تولد حسین رسید او را نیز در قنداقه سفید پیچیدم بردم خدمت پیغمبر صلی الله علیه و آله اذان و اقامه در گوش های او خواند و او را بوسید و گریان شد پرسیدم یا رسول الله چرا گریه می كنی فرمود این فرزندم را یك دسته مردم از خدا برگشته می كشند و من شفاعت آن ها را نخواهم نمود و ای اسماء این خبر را به فاطمه مگو - آن گاه به علی فرمود نام او را چه بگذارم علی علیه السلام فرمود دوست دارم حرب بگذاری پیغمبر فرمود من سبقت بر خدا نمی گیرم جبرئیل نازل شد گفت نام او را هم مانند نام فرزند دیگر هارون بگذار پرسید نام او چه بود گفت شبیر نام او را حسین نهاد و روز هفتم دو گوسفند برای او قربانی نمود و به مقداری موی سرش صدقه داد و به قابله او نیز یك گوسفند داد.

امام علیه السلام - جدم امیرالمؤمنین فرمود سركه بخورید تا فساد معده را برطرف كند و آن چه موجب فساد معده می شود نخورید.

امام علیه السلام جدم علی بن ابیطالب علیه السلام فرمود پیغمبر به یك دستش گلی گرفته چون من نزدیك رفتم به بینی من نزدیك نموده و فرمود این گل بهترین گل بهشت است.

امام علیه السلام جدم علی بن ابیطالب علیه السلام از پیغمبر نقل فرمود كه خداوند هر گناهی را می آمرزد مگر كسی كه مهر زنش را تأخیر بیندازد یا اجرت كارگری را غصب كند یا مرد آزاده را بفروشد.

امام علیه السلام جدم رسول خدا می فرمود فرشته ای نزد من آمد گفت ای محمد خدایت سلام می رساند می فرماید ما فاطمه را به علی تزویج نمودیم و امر كردم شجره طوبی در زفاف آن ها در و مرجان و یاقوت نثار كند و اهل آسمان ها بدین شادمانی خوشحال شدند و او دو پسر پیدا می كند كه بزرگ جوانان بهشت خواهند بود و مردم بهشت به آن ها افتخار می كنند و بشار به تو می دهم كه تو بهترین اولین و آخرین هستی.



[ صفحه 69]



امام علیه السلام جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود بدین مضمون:



هر كه را من هستمش مولا و دوست

ابن عم من علی مولای اوست



یا رب یاری كن هر آن كه او را یاور

یا رب خواری ده هر آن كه او را دشمن



امام علیه السلام جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود بنده به وسیله ی حسن خلق به درجه روزه دار نمازگذار می رسد.

امام علیه السلام جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود دعا اسلحه ی مومن و پشتیبان دین و نور آسمان و زمین است.

امام علیه السلام جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود در میزان حساب هیچ چیز بهتر از حسن خلق نیست.

امام علیه السلام جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود بد اخلاقی موجب فساد عمل می گردد همانطور كه سركه عسل را فاسد می گرداند.

امام علیه السلام جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود كسی كه از امت من چهل حدیث حفظ كند و مردم از آن متنفع گردند خداوند روز قیامت او را بر می انگیزد چون فقیه عالمی.

امام علیه السلام جدم امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود چون پیغمبر شب معراج به تعلیم اذان شروع كرد جبرئیل مركبی از برق آورد رسول خدا بر آن سوار شد او از وجد آرام نمی گرفت جبرئیل به او گفت آرام باش كه هیچ راكبی چون راكب تو در پیشگاه خداوند گرامی نیست - براق آرام گرفت و به سوی حجاب ربوبی بالا رفت فرشته ای از پشت آن حجاب بیرون آمد گفت الله اكبر الله اكبر پیغمبر پرسید ای جبرئیل این كیست گفت به خدائی كه تو را به نبوت آفریده من او را تا این ساعت ندیده بودم - دوباره گفت الله اكبر الله اكبر آن گاه از پشت پرده ربوبی ندا رسید راست می گوید بنده ی من بزرگواری مخصوص ماست.

پیغمبر ص فرمود: ملك گفت - شهادت می دهم بر یگانگی خداوندی كه جز او خدائی نیست. ندا رسید بنده ی ما راست می گوید جز ما خدائی نیست.

آن فرشته گفت: شهادت می دهم بر رسالت و نبوت محمد، ندا رسید راست است ما او را به نبوت و رسالت فرستادیم - فرشته گفت زندگانی معنوی بر پایه ی نماز است - ندا رسید راست است زیستن بنده بر بندگی ماست - فرشته گفت بقاء با رستگاری ملازمه دارد بكوشید رستگار شوید - ندا رسید آری رستگاری مخصوص كسی است كه مراقبت بر دعا داشته باشد - در این وقت خطاب شد اشرف اولین و آخرین بنده ی ما محمد است.

امام علیه السلام پیغمبر ص فرمود برای سفر روز دوشنبه و پنجشنبه را انتخاب كنید آن



[ صفحه 70]



روزهائی است كه اعمال را به سوی حق می برند و لوای رستگاری را برپا می دارند.

امام علیه السلام فرمود پیغمبر هر وقت می خواست به سفر رود نماز سفر می خواند در ركعت اول حمد و سوره كافرون - در ركعت دوم حمد و توحید و شاید قریب ثلث قرآن و حتی ربع آن در طول سفر می خواند.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود كسی كه چهار بار سوره ی زلزله را بخواند مانند كسی است كه تمام قرآن را خوانده باشد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود اعتكافی محقق نمی شود مگر به روزه.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود حسن خلق بهترین رفیق است و نیرومندترین شما در ایمان بهترین شما در اخلاق هستید.

امام علیه السلام امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود از گنجینه های نیكو پنهانی عمل است و صبر بر مصیبت و كتمان مصائب.

امام جدم علی علیه السلام فرمود پیغمبر فرمود كسی كه برای من ضمانت یك كار كند برای او ضمانت چهار كار می كنم.

صله به رحم و دوستی اهل بیت - وسعت رزق - مهلت دراجل - و دخول بهشت.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود خداوندا جانشینان مرا رحم كن 3 بار فرود - پرسیدند كیستند جانشینان شما فرمود آن ان كه پس از من بیایند و احادیث مرا روایت نمایند و سنت مرا دارند دین و فضیلت را بیاموزند.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود یا علی تو قسمت كننده ی بهشت و جهنمی توئی كه بدون حساب وارد بهشت می شوی.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود ملكی آمد گفت ای محمد خدایت سلام می رساند می فرماید اگر بخواهی بطحاء مكه را برای تو طلا گردانیم پیغمبر سر بلند كرد گفت پروردگارا یك روز مرا سیر گردان تا سپاس تو گویم و یك روز گرسنه تا از تو مسئلت نمایم.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود مثل خاندان من مانند كشتی نوح است هر كه سوار آن شد نجات یافت و هر كه تخلف كند به آتش خواهد سوخت.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود روز قیامت من و فرزندانم با صورت نورانی و به تاج در و یاقوت



[ صفحه 71]



مكرم هستیم و به امر خدا به طرف بهشت می رویم مردم به ما نگاه می كنند.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود بهشت مشتاق علی بن ابیطالب علیه السلام است خداوند به او نگران و او را مصون از آتش و گرامی داشته است.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود روز قیامت دخترم فاطمه محشور می گردد در حالی كه حله ی كرامت بر دوش اوست و به آب حیات آلوده است مردم به او نگرانند - و در حال شگفتی باز دو حله ی بهشتی می آورند بر سر او می اندازند كه بر آن ها به خط سبز نوشته شده است كه داخل كنید دختر محمد را به بهشت و بر بهترین صورت و به احسن كرامت و احسن منظر او مانند عروسی كه به حجله برود به بهشت می رود و به تاج عزت موقر است.

هفتاد هزار كنیز موكل او هستند كه هر یك سراندازی از استبرق و حریر دارند و خداوند آن ها را برای فاطمه خلق كرده.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود وای بر كسانی كه به اهل بیت من ستم نمایند آن ها در پست ترین دركات جهنم خواهند بود

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: قاتل حسین علیه السلام در تابوتی از آتش است و بر او نصف عذاب اهل دنیا و هر آینه محكم بسته شده دست ها و پاهایش به زنجیرهای آتشین و به عنف به جهنم انداخته شود تا به قعر جهنم فرو رود. و دهن او بوی بدی می دهد كه اهل جهنم از آن به خدا پناه می برند. و او همیشه در عذاب و می چشد عذاب دردناك را هر روز پوست او عوض می شود و به آتش می سوزد و از آهن آب شده سوزان می آشامد پس وای بر او از عذاب خدا.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود:



كه من شهر علم و علیم در است

درست این سخن گفت پیغمبر است



هر كه می خواهد از علوم من بهره مند شود باید از باب علی داخل گردد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود روز قیامت از عرش ندا می رسد بهترین پدرها ابراهیم و بهترین برادرها علی بن ابیطالب علیه السلام است.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود من می روم و دو مركز ثقل برای سعادت مسلمین می گذارم یكی از دیگری بزرگتر كتاب خدا و عترت من ببینید باید چگونه از این دو بهره مند شوید

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود یا علی تو اولین سوار عرب هستی تو كشنده ی ناكثین و مارقین و قاسطین هستی تو برادر من و مولای هر مؤمنی و شمشیر حقی كه لحظه ای خطا نروی تو رفیق و همنشین من در بهشتی.



[ صفحه 72]



امام علیه السلام پیغمبر فرمود حسن خلق داشته باشید كه حسن خلق كار بهشتیان و سوء خلق صفات جهنمیان است.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود اگر بنده بداند خوش اخلاقی چه قدر مؤثر است حس می كند كه هیچ نیازی بیش از خوش اخلاقی نیست.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود چون به بازار وارد شوید دعا كنید تسبیح و تحمید و تهلیل بگوئید تا اجر همه مردم را داشته باشید.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود خداوند را عمودی است از یاقوت سرخ از قعر زمین تا اوج عرش هر كه او را به یگانگی یاد كند آن ستون به حركت در می آید و برای گوینده آن طلب آمرزش می كند و خداوند او را می آمرزد.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود نگاه به سه چیز عبادت است نظر به پدر و به قرآن و به دریا. زیرا نظر به هرچه موجب تفكر در توسعه و آیات و نشانه های خداوند باشد عبادت است.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود بر شما باد به خوردن گوشت زیرا گوشت بدن را نمو و رشد می دهد و كسی كه چهل روز گوشت نخورد بد اخلاق می شود.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود بر شما باد به خوردن عدس كه آن مبارك و مقدس است دل را رقیق می كند خون را زیاد می نماید اشك چشم را زیاد می كند هفتاد پیغمبر بدان علاقه داشتند - كه آخری عیسی بن مریم بود.

امام علیه السلام خدمت پیغمبر سخن از گوشت و چربی بود رسول خدا فرمود هر قطعه از گوشت و دنبه در معده قرار بگیرد شفاء می بخشد - و درد را می برد.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله قلوه نمی خورد می فرمود نزدیك به مثانه و محل ادرار است.

امام علیه السلام - علی ابن ابیطالب فرمود طلحة بن عبیدالله وارد بر پیغمبر شد - دست پیغمبر سیبی و بهی بود فرمود ای ابامحمد بگیر آن را كه قلب را صفا می بخشد.

امام علیه السلام - علی بن ابیطالب فرمود پیغمبر هر وقت خرما می خورد به پشت دستش نگاه می كرد می فرمود نیرو می بخشد.

امام علیه السلام - علی علیه السلام از پیغمبر از جبرئیل كه پیغمبر گفت خرمای برنی بخور كه بهترین خرما است تو را به خدا نزدیك و از آتش دور می سازد.

امام علیه السلام جدم امیرالمؤمنین نقل فرمود كه پیغمبر فرمود جوجه بخورید كه دماغ را نیرو می بخشد



[ صفحه 73]



امام علیه السلام - امیرالمؤمنین به حسین بن علی ع فرمود سه خصلت را به تو سفارش می كنم برای من مراقبت كنی از خارج چیزی به خانه من نیاور چیزی برای من ذخیره در منزل نكن و به زن و فرزند اجحاف منما.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله به علی فرمود یا علی اگر تو نبودی مردم مرا پس از من نمی شناختند.

امام علیه السلام - حناء پس از نوره امان از مرض جذام و برص است.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله به علی ع فرمود یا علی خداوند سه چیز به تو داد كه به احدی نداده است پدر زنی چون من - زنی چون فاطمه - فرزندانی چون حسنین.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود یا علی راكب در قیامت غیر از ما چهار نفر نیست من بر مركب براق «برق» و برادرم صالح بر ناقه ای كه او را عقر نمودند و عمویم حمزه بر ناقه ی عضباء و برادرم علی بر یكی از ناقه های بهشتی كه به دست او لواء حمد است می گوید خدا یكی است. محمد بنده و رسول اوست. خلایق می گویند او یا فرشته مقرب است یا نبی رسل با حامل عرش یك فرشته بزرگی از عرش می گوید او نه ملك است و نه رسول و حامل عرش بلكه علی بن ابیطالب است.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود طاعون مرضی است برای مرده و زنده.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود می بینم محكم ترین كاخ ها اطراف قبر حسین بنا می شود و بهترین بازارها در آن جا می باشد و مردم زیاد در اطراف قبر او ایاب و ذهاب می كنند و از دورترین نقاط جهان به آن جا خواهند رفت و این رونق پس از زوال دولت اموی خواهد بود. مرور تاریخ سدق این حقیقت را نشان داده (صدق رسول الله «ص»).

امام علیه السلام - جدم علی بن ابیطالب علیه السلام فرمود از پیغمبر خدا شنیدم كه می فرمود می ترسم شما مسلمانان دین را ناچیز بنگارید و از اجرای احكام الهی منع كنید و قطع رحم نمائید و ملتی دیگر قرآن را از دست شما بگیرند و شما برتری بر آن ها نداشته باشید. صدق رسول الله

امام علیه السلام - جدم علی بن ابیطالب علیه السلام فرمود هر كس در شروع به غذا به نمك آغاز نمود هفتاد درد از او برطرف می شود كه نخستین آن جذام است.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود یا علی مراقبت كن به خوردن زیتون و روغن آن كسی كه زیتون بخورد و روغن را به بدن بمالد شیطان (میكروب) تا چهل روز به او نزدیك نمی گردد.

امام علیه السلام - پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود به خوردن نمك در آغاز غذا مراقبت كنید كه شفای هفتاد درد است كه از آن ها جذام و برص و جنون است.



[ صفحه 74]



امام علیه السلام - فرمود علی بن ابیطالب خربوزه را با شكر می خورد.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود خداوند عالم سرنوشت عالم و آدم را هزار سال قبل از آفریدن آن ها مقدر و معین فرمود.

امام علیه السلام پیغمبر فرمود نمازهای پنجگانه را حفظ كنید كه خدای تعالی روز قیمت بنده را به دیوان محاسبات خود می خواند و اول سؤال از بنده نماز است اگر بدان عمل كرده فبها و گرنه او را به آتش می اندازد.

امام علیه السلام - پیغمبر به اصحاب خود می فرمود نمازهای خود را ضایع نگذارید كه هر كس نمازش را ضایع گذارد با هارون و قارون و فرعون محشور می شود - و خداوند آن ها را با منافقین به آتش می افكند وای بر كسی كه نماز را حفظ نكند و سنت پیغمبر را باطل گذارد.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود موسی بن عمران از خدا خواست كه او را از امت محمد قرار دهد خطاب شد تو به آن روز نمی رسی.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود چون مرا به اسری بردند در آسمان دوم مردی را دیدم نشسته یك پایش در شرق و پای دیگرش در مغرب به دستش لوحی است كه به آن نگاه می كند و سرش را حركت می دهد. گفتم ای جبرئیل این كیست گفت عزرائیل است.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود آیا می دانید تفسیر این آیه كه می فرماید كلا اذا دكت الارض دكا دكا و جاء ربك و الملك صفا صفا و جی ء یومئذ بجهنم یومئذ... چیست؟ - حاضرین گفتند خدا و رسول بهتر می داند. فرمود چون روز قیامت شود جهنم را به هفتاد هزار طبقه زینت دهند كه زمام آن به دست هفتاد هزار ملك است اگر آن ها كوچكترین حركتی دهند آسمان ها و زمین می سوزد.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود خداوند برای من یراق (برق) را مسخر گردانید و او را مركب بهشتی من قرار داد آن كه كوتاه و بلند نیست اگر خدا بخواهد و اذن دهد با آن در دنیا و آخرت به یك لحظه سیر می كنم و آن بهترین مركب است «زیرا نور از برق است و سریعترین مواد عالم می باشد كه در هر ثانیه سیصد هزار كیلومتر طی می كند».

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود چون روز قیامت شود خداوند عالم به ملك الموت خطاب فرماید به عزت و جلال خودم سوگند كه طعم مرگ را همانطور كه به بندگان من چشاندی به تو می چشانم «كنایه از آن است كه او هم خواهد مرد».



[ صفحه 75]



امام علیه السلام - چون پیغمبر خطاب شد تو هم خواهی مرد پرسید آیا فرشته گان خواهند ماند خطاب شد همه خواهند مرد.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود خداوند بهشت را بر جهنم برتری داده و شما اعمال خود را باطل نكنید كه در آتش افتید و آن جا چنان باشید كه همیشه بسوزید.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود انگشتر عقیق به دست كنید مادامی كه انگشتر عقیق در دست دارید غم نخواهید داشت.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود سخت ترین درجه غضب الهی و غضب پیغمبر بر كسی است كه خون ذریه مرا بریزد و عترت و ذریه مرا اذیت كند.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود خداوند مرا به دوستی چهار كس امر فرمود - علی - سلمان - ابی ذر - مقداد ابن الاسود.

امام علیه السلام - پیغمبر خدا فرمود هیچ بال پرنده ای در هوا حركت نمی كند مگر آنكه ما آن را می دانیم.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود روز قیامت منادی حق ندا می كندای مخلوق و ای مردم چشم های خود را ببندید تا فاطمه دختر محمد عبور نماید.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود بزرگترین جوانان بهشت حسن و حسین هستند و پدرشان بهتر از آن ها است.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود روز قیامت خداوند بر بنده مؤمن خود تجلی می كند و گناهان او را می آمرزد به طوری كه هیچ فرشته ای از گناهان مؤمن مطلع نمی گردد و خطاب می شود سیئات او بدل به حسنات گردد.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود هر كه گناه را برای رضای خدا ترك كند و از ترس او مبادرت به گناه نكند روز قیامت خداوند از او راضی می گردد.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود هر كه مؤمن یا مؤمنه ای را به سبب فقر تحقیر و ذلیل و خوار و بی مقدار نماید خداوند روز قیامت او را مفتضح و رسوا سازد.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود یا علی خداوند تو را و خاندان تو را و دوستان تو را و دوستان دوستان تو را می آمرزد من به تو بشارت می دهم كه دل روشنی داری و از شرك دوری و مخزن علم و دانشی.



[ صفحه 76]



امام علیه السلام - پیغمبر فرمود هیچ مؤمنی نیست كه در دنیا همسایه ها او را آزار نرسانند.

امام علیه السلام - پیغمبر فرمود من خربوزه و خرما را دوست دارم و این دو میوه خوبی هستند.

امام علیه السلام - جعفر بن محمد فرمود شنبه برای ماست یكشنبه برای شیعیان ما دوشنبه برای بنی امیه، سه شنبه برای پیروان اموی، چهارشنبه روز بنی عباس، پنجشنبه روز عباسیین جمعه روز خدای تعالی است سفر نكنید مگر پس از نماز جمعه چون پراكنده شدید اگر خواستید سفر نمائید و در ذیل آن فرمود روز شنبه سفر كنید.

امام - پدرم موسی بن جعفر علیه السلام فرمود نقش نگین انگشتر جدش امام محمد باقر «ظنی بالله حسن و بالنبی المؤتمن و بالوصی ذی المنن و بالحسین و الحسن» بود.

امام علیه السلام از پدرم از جدم امام صادق كه فرمود برو روغن به بدن خود بمال اطاعت كردم فرمود چه روغنی مصرف كردی عرض كردم روغن بنفشه فرمود بهتر از روغن بنفشه نیست و فرمود از پدرم از پدرش از رسول خدا شنیدم كه فرمود بهترین روغن ها بنفشه است و مثل آن مانند اسلام بر سایر ادیان است یعنی روغن بنفشه كامل و دارای تمام مواد طبیعی مفید به پوست بدن است

امام جدم امیرالمؤمنین از پیغمبر صلی الله علیه و آله كه روز تولد امام حسین اذان در گوش او گفت امام پیغمبر فرمود كسی كه مخلوق را اطاعت كند برای معصیت خدا آن كس دین ندارد

امام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود انار را با پوست سفید داخلش بخورید كه معده را دباغی می كند.

امام جدم علی بن الحسین علیه السلام می فرمود عبدالله بن عباس وقتی انار می خورد احدی را شركت در انار خود نمی داد و می گفت در انار یك دانه آن از بهشت است من می خواهم آن دانه از دست نرود.

امام رضا علیه السلام جدم حسین بن علی علیه السلام فرمود كه جدم رسول الله به پدرم علی بن ابیطالب وارد شد و او غمگین نشسته فكر می كرد فرمود «غبیراء» بخورد شربت ذرت.

امام علیه السلام دو نفر به محاكمه نزد جدم علی بن ابیطالب علیه السلام آمدند یكی شتری فروخته بود به دیگری به شرط آن كه پس از كشتن پوست و كله اش را به فروشنده رد كند جدم فرمود او شریك در شتر است به اندازه سر و پوست.

امام علیه السلام جدم علی بن حسین علیه السلام فرمود پدرم به مستراح رفت دید یك لقمه نان آن جا نهاده شده برگشت آن لقمه را برداشت به غلام داد و به مستراح رفت چون بیرون آمد از غلام پرسید كجاست آن لقمه غذا؟ گفت خوردم فرمود تو را به پاس این سپاسگزاری برای رضای خدا آزاد



[ صفحه 77]



نمودم - غلام پرسید چرا مرا آزاد كردی فرمود از جدم رسول خدا شنیدم هر كس لقمه ای دید زیر پا افتاده بر دارد تمیز كند و بشوید و ببوسد و بخورد خداوند تا لقمه در شكم اوست او را از آتش جهنم آزاد می سازد.

امام علیه السلام جدم محمد بن علی از امیرالمؤمنین روایت فرموده كه پنج چیز است اگر واجد آن شوید از مزایای آن بهره مند می گردید - خوف خدا موجب پرهیز از گناه است - امید به خدا موجب رستگاری است - جاهل حیا نمی كند از آن چه نمی داند بپرسد وقتی از علم كاوش نمود به جائی می رسد كه بداند جز خدا و رسول نمی دانند و به خدا و رسول راه می یابد - صبر از ایمان به منزله سر از حسد است و كسی كه صبر ندارد ایمان ندارد.

امام علیه السلام جدم حسین بن علی علیه السلام فرمود اعمال این امت را هر صبحگاه به پیشگاه پروردگار عرضه می نمایند.

امام علیه السلام جدم حسین بن علی علیه السلام فرمود در لوحی كه در یكی از شهرهای مدائن یافت شد روی آن نوشته بود انا الله لا اله الا انا و محمد نبیی عجیب است از كسی كه یقین به مرگ داشته باشد و خوشحال گردد و شگفت از كسی كه یقین به سرنوشت قضا و قدر داشته باشد و محزون گردد - و شگفتی است از كسی كه از گذشت دنیا عبرت بگیرد و باز مطمئن به آن گردد - و شگفت است از كسی كه یقین به حساب آخرت داشته باشد و گناه نماید.

امام علیه السلام جدم امام جعفر صادق علیه السلام فرمود كسی كه قبر حسین را به شرط عرفان زیارت كند خداوند نام او را در زمره عرش نشینان می نویسد - بعد فرمود اطراف قبر حسین هفتاد هزار فرشته هستند كه بر مصیبت او گریه می كنند «برای زائر او مغفرت می طلبند» تا روز قیامت.

امام علیه السلام جدم امام محمدباقر فرمود كوچكترین ناسپاسی والدین كلمه اف است كه خداوند در قرآن فرموده است.

امام علیه السلام از جدم علی بن ابیطالب پرسیدند معنی «اكالون للسحت» چیست فرمود آن مردی است كه حاجت برادر ایمانی را برآورد و بعد از او هدیه قبول كند.

امام علیه السلام پدرم موسی بن جعفر از قول پدرش فرمود صله رحم و خوش سلوكی ایمان را زیاد می كند.

امام علیه السلام جدم علی بن حسین فرمود كه اسماء بنت عمیس به من گفت نزد فاطمه بودم كه



[ صفحه 78]



پیغمبر صلی الله علیه و آله وارد شد و در گردنش گردن بند طلائی بود و آن را علی بن ابیطالب برای او از محل فی ء خریده بود.

پیغمبر (ص) فرمود ای دخترم دختری من تو را مغرور نسازد كه لباس جباران را بپوشی آن را بیرون آورد و فروخت و كنیزانی خرید در راه خدا آزاد ساخت پیغمبر (ص) از عمل او بسیار خوشحال شد.

امام علیه السلام جدم حسین بن علی علیه السلام فرمود پدرم فرمود وقتی غذا می خورم آب نیاشامم مگر آن كه آب را بمكم آن هم سه بار (نكته طبی آن امروز بر همه روشن شده است).

امام علیه السلام جدم علی بن الحسین علیه السلام در تفسیر «لولا ان رأی برهان ربه» فرمود زن عزیز مصر وقتی قیام كرد برای وصال یوسف بتی بود پرده روی آن انداخت یوسف علیه السلام پرسید چرا چنین كردی گفت از آن حیا می كنم یوسف علیه السلام فرمود تو از بتی كه نمی بیند و نمی شنود و ضرر و نفعی ندارد حیا می كنی من از خدای دانای شنوای بینا كه می بیند و حال ما را می شناسد حیا نكنم؟

امام علیه السلام جدم علی بن ابیطالب علیه السلام فرمود وقتی دیدید مریضی بهتر شده به او تبریك بگوئید كه از گناهان خود پاك شده است.

امام علیه السلام جدم علی بن الحسین علیه السلام فرمود سه درس را از سه كس گرفتم - صبر را از ایوب و شكر را از نوح و حسد را از پسران یعقوب.

امام علیه السلام جدم علی بن ابیطالب علیه السلام فرمود در چهل مرد پیشانی سفید بد اخلاق یافت نمی شود و در چهل كوسج، مرد صالح نیست و اصلع سوء بهتر از كوسج صالح است.

امام علیه السلام جدم پیغمبر صلی الله علیه و آله پنج تكبیر برای عمویش حمزه گفت و برای شهدا نیز پنج تكبیر گفت پس حمزه با هفتاد تكبیر از دنیا رفت و دست راست او را روی دست چپش نهاد.

امام علیه السلام از جدم محمد بن علی بن الحسین پرسیدند چرا پیغمبر از پدر و مادر یتیم شد فرمود برای آن كه حق كسی بر او نباشد.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود نعمتی كه از خدا به شما می رسد شكر و سپاس نمائید و اگر روزی دیر رسید استغفار كنید و هرگاه محزون شدید بسیار بگوئید «لا حول و لا قوة الا بالله»

امام علیه السلام یك یهودی از جدم امیرالمؤمنین پرسید بگو بدانم چه چیز برای خدا نیست و خدا از چه چیز خالی است و چه چیز را خدا نمی داند؟ فرمود - آن چه برای خدا نیست فرزند است



[ صفحه 79]



و آن چه در خدا نیست ستم و ظلم است و آن چه خدا ندارد شریك است یهودی گفت شهادت به یگانگی خدا می دهم و به رسالت محمد كه رسول خدا است.

امام علیه السلام از حسین بن علی علیه السلام فرمود پدرم روزی خطبه می خواند مردم را تحریض به جنگ می كرد یك جوانی از میان جمعیت برخاست گفت یا امیرالمؤمنین مرا از فضیلت جنگ خبر ده - پدرم فرمود من پشت سر پیغمبر بر شتری سوار بودم كه ازجنگ های ذات سلال بر می گشتم من از پیغمبر (ص) پرسیدم از اهمیت و فضیلت جنگ در راه خدا رسول خدا می فرمود هر كس در راه خدا بجنگد از آتش جهنم مصون است.

مردی كه آماده جنگ شود فرشته گان به وجود او مباهات می كنند چون زن و فرزندش را وداع كرد شیاطین بر او گریه می كنند زیرا از خانه گناه خارج می شود مثل این كه باز از خانه اش بیرون رود و چون توكل بر خدا كرد خداوند او را می آمرزد چهل هزار فرشته برای حفاظت او معین می فرماید كه از چپ و راست و جلو و عقب و بالا و پائین او را محافظت نمایند هر عمل او چند برابر در نامه اش نوشته می شود و هر روز عبادت هزار مرد عابد كه هزار سال عبادت كنند برای او می نویسند در حالی كه هر سال آن ها 360 روز و هر روزش برابر عمر دنیا است، و چون مقابل دشمن قرار گرفت از دنیا قطع نظر كرده علم مردم دیگر درك ثواب كار او را ندارد: و چون با دشمن خدا مبارزه كرد و شریعت و سنت پیغمبر خدا را (ص) زنده نمود فرشته گان بال های خود را برای او می گشایند و به او دعا می كنند و چون تیری بر دشمن انداخت برای او فتح و پیروزی می طلبند آن گاه یك منادی از سایه عرش ندا می كند «الجنة تحت ظلال السیوف» بهشت زیر سایه شمشیر زنان در راه خدا است آن وقت ضرب شمشیر و نیزه بر او گواراتر از شربت قند است در هوای گرم و چون او شهید شد و روی زمین افتاد فوری او را به بهشت می برند و حورالعین برای او تزویج می نمایند و به او تاج كرامت می دهند و تبریك و تهنیت می گویند تا روح از بدنش مفارقت نماید به او بشارت می دهند به چیزی كه چشمش ندیده و گوشش نشنیده و خطور بر دلش نكرده و خطاب می شود من جانشین تو در میان زن و فرزند و خاندان تو هستم و هر كس آن ها را رضا نگاه دارد من از او راضیم و كسی كه نسبت به خاندان او سخط و غضب نماید خداوند بر او غضب و سخط می فرماید و خداوند روح او را در سینه مرغ سبز رنگی در بهشت قرار می دهد كه سرتاسر بهشت را پرواز كند و هر چه بخواهد بخورد و هر جا بخواهد برود تا به قندیل های طلائی معلق به عرش برسد.



[ صفحه 80]



و گاهی به این شهداء هفتاد غرفه از غرفه های فردوس برین می بخشند كه فاصله هر یك از آن ها بین شام و صنعاء یمن باشد و نور آن جهان را روشن گرداند - و هر غرفه هفتاد باب دارد و در هر بابی هفتاد درب طلا دارد و بر هر دری هفتاد خیمه است و در هر خیمه هفتاد سریر از طلاست كه قرائن آن ها از در و زبرجد است و بر هر خیمه چهل فراش است در هر فراشی كه چهل ذراع و در هر یك از آن حورالعین خفته اند.

آن جوان گفت یا امیرالمؤمنین مرا از عروب «عربا اترابا» خبر ده فرمود غنچه ای كه چون شكفته شود هفتاد هزار حوریه بیرون آید كه به دست آن ها كاسه های از لؤلؤ مرجان است و روز قیامت همه اختصاص به این شهید دارد.

فرمود چون روز قیامت شود از قبر سر در می آورند در حالی كه شمشیر خون آلودش را به دست گرفته و بوی مشك از او به دماغ می خورد و به خدائی كه جان علی در دست اوست اگر انبیاء سر راه او باشند برای او قیام می كنند تا به مقصد و مأوائی كه از جواهر بهشتی برای او تعبیه شده برسد آن جا شفاعت می كنند هفتاد هزار نفر از خاندان و همسایگان خود را با ابراهیم خلیل سر یك سفره می نشیند و هر صبح و عصر خدای عالم به آن ها نظر عنایت می فرماید.

امام علیه السلام فرمود جدم حسین بن علی علیه السلام فرمود پدرم امیرالمؤمنین خطبه می خواند فرمود زمانی می آید كه مردم بخیل و زورمند و زشت خو و خبیث و درعین حال زیرك می باشند و از آن چه دارند بخل می ورزند وایمان به این كار خود ندارند آن گاه این آیه را تلاوت فرمود كه «و لا تنسوا الفضل بینكم ان الله بما یعملون بصیر» - فرمود زمانی می رسد كه اشرار پیشوای اقوام می گردند و اخیار ذلیل و خوار می شوند - مضطرین خرید و فروش می نمایند به چیزی كه پیغمبر آن ها را از آن نهی فرمود و بیع مصظر فروش میوه نارس یا صنعت ناتمام و كار نااتمام است و فرمود ای مردم امور بین خود را اصلاح كنید و ما را در می ان خود حفظ نمائید.

امام علیه السلام از امام حسین علیه السلام فرمود من و برادرم امام حسن و برادرم محمد بن حنفیه و پسر عمم عبدالله بن عباس و قشم و فضل بر سر سفره ای نشسته بودیم غذا می خوردیم كه ناگهان ملخی بر ظرف غذای ما افتاد عبدالله بن عباس آن را گرفت به امام حسن گفت ای آقای من میدانی این چیست و روی بال آن چه نوشته گفتند از پدرم امیرالمؤمنین علیه السلام می پرسیم او فرمود از پیغمبر سؤال می كنم رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمود روی بال ملخ نوشته است «انا لله الا اله الا انا رب الجرادة و رازقها» ما خدای یگانه جهان هستی هستیم كه غیر از ما خدائی نیست و ما



[ صفحه 81]



رزق دهنده این پرنده می باشیم و هر گاه بخواهیم او را برای رزق كسی می فرستیم و گاهی او را برای بلای بر سر كسی یا قومی می فرستیم - عبدالله بن عباس گفت و الله این از علوم مكنون الهی است.

امام علیه السلام پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود خداوند بركت را در عسل قرار داده و شفاء همه دردها است و هفتاد پیغمبر از آن بركت و شفا می یافتند.

امام علیه السلام علی بن حسین فرمود هر كه از ناموس مسلمین اعراض كند و بپرهیز در روز قیامت خداوند او را از لغزش مصون می دارد.

امام علیه السلام از علی بن حسین علیه السلام فرمود مبادا غیبت كنید كه هیزم آتش و لهیب جهنم است.

امام از محمد بن علی صله رحم و خوبی در حق همسایه اموال را زیاد می كند.

امام جدم علی بن ابیطالب علیه السلام فرمود: ابلیس كحل - سفوف - لعوق اما كحل آن خواب است سفوف او غضب است لعوق او دروغ است.

امام جدم علی بن حسین فرمود بزرگ دنیا سخاوتمندان آن ها هستند و بزرگ مردم آخرت پرهیزگاران آن ها هستند.

امام علیه السلام از علی بن حسین فرمود عافیت پادشاهی پنهانی است.

امام علیه السلام جدم امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود پیغمبر فرمود هر كه از خاندان عبدالمطلب دختری بگیرد یا خدمت نیكی به اولاد او نماید من اجازه می دهم روز قیامت مرا ملاقات نماید.

امام (ع) پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود یا علی اگر بر جنازه ای نماز خواندی بگو پروردگارا بنده تو و پسر بنده تست فرزند كنیز تو كه از دنیا رفته او رفت از او اثری نیست به زیارت تو آمده و تو بهترین زیارت شدگانی - خدایا به او حجت و پیغمبر و ولی خود را بیاموز و قبر او را نورانی كن و زبان او را ثابت بدار كه او محتاج تست و تو از او بی نیازی و او شهادت بر یگانگی تو داده تو او را بیامرز الهی اجر او را ضایع مگذار و ما را بعد از او به فتنه میانداز.

یا علی اگر نماز بر زن مرده ای خواندی بگو پروردگارا تو او را خلق كردی و تو او را زنده نمودی و تو میراندی و تو به اسرار او واقفی اكنون به سوی تو آمده او را بیامرز - خدایا اجرش را زیاد كن و ما را به فتنه میانداز بعد از او.

یا علی اگر بر طفلی نماز گذاردی بگو پروردگارا او را برای پدر و مادرش پیش فرستاده



[ صفحه 82]



قرار ده و نور و رشدی به او عنایت فرما و به جای او بهشت را برای پدر و مادرش عنایت كن كه تو بر هر چیزی قادری.

امام فرمود هر كه مرا دوست دارد حین مرگ مرا خواهد دید آن طور كه دوست دارد و هر كه مرا دشمن دارد آن طور مرا خواهد دید - به حال كراهت و غضب.

امام (ع) از رسول خدا كه فرمود موسی بن عمران دست بلند كرد گفت پروردگارا برادرم هارون مرد او را بیامرز خطاب شد یا موسی اگر از برای اولین و آخرین آمرزش بخواهی اجابت می كنم مگر برای كشندگان حسین بن علی كه انتقام از كشندگان او می گیرم.

پایان ترجمه

متن این احادیث را در 948 شاه محمد قاینی در آستان قدس رضوی نوشته است.



[ صفحه 83]




[1] امالي صدوق چاپ ايران سال 1300 - توحيد صدوق چاپ هند 1321 - عيون اخبار - الرضا چاپ ايران 1318 صحيفة الرضا روايت طبرسي از نسخ مختلف موجود. مكتوبه 19 شهر شوال 197 ه - نسخه ي مكتبه ي فاضل ارجمند معاصر آقاي محدث ارموي.